Kogo dotyczy leczenie odwykowe?
Zgodnie z art. 24 ustawy postępowanie zobowiązujące do podjęcia leczenia odwykowego dotyczy osób, które w związku z nadużywaniem alkoholu:
1. powodują rozkład życia rodzinnego,
2. demoralizują małoletnich,
3. uchylają się od obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny,
4. systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny.
Sam fakt uzależnienia od alkoholu nie może stanowić samoistnej podstawy do zobowiązania danej osoby do podjęcia leczenia odwykowego, lecz towarzyszyć muszą temu także określone negatywne zachowania w sferze społecznej. Osoba zgłaszająca problem alkoholowy w rodzinie zawsze motywowana jest do podjęcia terapii dla współuzależnionych.
Ktos może zgłosić osobę uzależnioną na leczenie?
Nadużywanie alkoholu przez daną osobę może zgłosić członek najbliższej rodziny lub
powinowaty. Ponadto do GKRPA mogą wpływać zawiadomienia od takich instytucji jak:
GOPS, policja, zakład pracy, szkoła, sądowa służba kuratorska, placówki ochrony zdrowia.
Również osoba, u której zachodzi podejrzenie uzależnienia może z własnej inicjatywy zgłosić
chęć podjęcia leczenia odwykowego.
Czy leczenie odwykowe jest obowiązkowe?
Leczenie osób uzależnionych jest dobrowolne, a przymus leczenia może być nałożony
wyłącznie przez sąd. Sądami właściwymi do rozpatrywania spraw o przymusowe leczenie są
wydziały rodzinne i nieletnich w sądach rejonowych. Przepisy określające procedurę leczenia
osób uzależnionych od alkoholu reguluje ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Do sądu złożyć wniosek może Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz prokuratura.
Do sądu złożyć wniosek może Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz prokuratura.
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Korczynie przyjmuje
wnioski o leczenie osób uzależnionych od alkoholu, które posiadają miejsce zamieszkania lub
pobytu na terenie Gminy Korczyna. Wniosek można złożyć pisemnie lub ustnie do
protokołu. Telefonicznie udzielane są jedynie informacje ogólne, np. o zasadach pracy
Komisji.
Biuro GKRPA mieści się w Urzędzie Gminy Korczyna, ul. Rynek 18a (pokój
Biuro GKRPA mieści się w Urzędzie Gminy Korczyna, ul. Rynek 18a (pokój
nr 5) tel. 134354080 wew. 105 gdzie obsługuje się osoby, które chcą zgłosić problem nadużywania alkoholu lub uzyskać informacje w tym zakresie.
Jaka wygląda procedura sądowa w sprawie o przymusowe leczenie odwykowe?
Na podstawie wniosku zaprasza się osobę, co do której zachodzi podejrzenie, że jest
uzależniona od alkoholu do osobistego zgłoszenia się na rozmowę motywującą do podjęcia
leczenia.
Możliwe są następujące wersje wydarzeń:
Wariant 1
Osoba, którą Komisja zaprasza na posiedzenie, przychodzi i przyznaje, że ma problem
alkoholowy, oraz że chce podjąć leczenie. W takim przypadku Komisja przedstawia ofertę poradni, a osoba uzależniona podpisuje zobowiązanie, iż w ciągu 7 dni zgłosi się do wybranej placówki, celem podjęcia leczenia i w przeciągu miesiąca dostarczy GKRPA pisemne poświadczenie zgłoszenia się na leczenie.
Następnie raz w miesiącu do czasu zakończenia terapii należy dostarczać zaświadczenie o
kontynuowaniu leczenia odwykowego. Niedopełnienie powyższych terminów lub przerwanie
leczenia powoduje, iż sprawa kierowana jest do Sądu, o czym osoba uzależniona jest
informowana przy podpisywaniu zobowiązania. Leczenie jest bezpłatne. Osoba, która
dobrowolnie podejmie leczenie w wybranym ośrodku, nie jest pozostawiona sama sobie, gdyż zobowiązana jest do zgłaszania się z aktualnym zaświadczeniem, wydanym przez poradnię, potwierdzającym uczestnictwo w terapii. Takie osoby zawsze są informowane, że
w przypadku zaprzestania leczenia, zaniedbania dostarczania zaświadczeń o kontynuacji
leczenia, sprawa zostanie skierowana do Sądu.
Wariant 2
Osoba wezwana przychodzi na posiedzenie Komisji i oświadcza, że nie ma problemu
alkoholowego i nie zamierza podjąć leczenia, a zgromadzone informacje dowodzą
inaczej.
W takiej sytuacji kierowana jest na badania do lekarzy biegłych sądowych, którzy są
uprawnieni do orzekania o uzależnieniu (są to lekarz psychiatra oraz psycholog). Badanie jest
bezpłatne (koszty pokrywa Gmina), a jego wynik jest bardzo istotny, zarówno dla Komisji,
jak i w ewentualnym postępowaniu przed sądem. Jeżeli z opinii biegłych wynika, że osoba
nie jest uzależniona, sprawa przed Komisją jest zamykana. Jeżeli natomiast z opinii biegłych
wynika, że osoba jest uzależniona, wtedy kolejny raz motywuje się do leczenia. W przypadku,
gdy osoba chce podjąć leczenie dobrowolnie - zastosowanie ma wariant 1 (czyli leczenie
dobrowolne, ale pod nadzorem Komisji). Jeżeli - mimo opinii biegłych potwierdzającej
uzależnienie - osoba odmawia leczenia- stosuje się wariant 3.
Wariant 3
Kierowanie wniosku do Sądu o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie odwykowym:
- mimo opinii lekarzy biegłych sądowych potwierdzającej uzależnienie osoba odmawia
podjęcia leczenia,
- gdy osoba skierowana na badanie przez biegłych, nie zgłosi się na nie, kieruje się sprawę do
sądu - Komisja nie ma możliwości „zmuszenia” kogokolwiek do badania, natomiast
uprawnienie takie przysługuje sądowi,
- sprawa kierowana do sądu jest wtedy, gdy osoba nie zgłasza się (dwukrotnie) na posiedzenie GKRPA na rozmowę motywującą (zaproszenie wysyłane jest listem poleconym ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru) oraz nie zgłosiła się na badanie przez biegłych.
- w przypadku, gdy osoba zgłosi się na posiedzenie Komisji i oświadczy od razu, że nie
zgadza się na badanie przez lekarzy biegłych sądowych i nie zamierza podjąć leczenia
odwykowego dobrowolnie, sprawa również jest kierowana do sądu.
Wniosek o zobowiązanie do leczenia wysyłany do sądu musi być zatwierdzony przez
członków GKRPA obecnych na posiedzeniu.
Jak wygląda procedura sądowa?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami sąd powinien wyznaczyć pierwszą rozprawę w
ciągu miesiąca od wpłynięcia wniosku o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu
w zakładzie odwykowym. Jeżeli w danej sprawie brak jest opinii lekarzy biegłych sądowych,
to sąd kieruje taką osobę na badania. Sąd ma uprawnienia do nakazania przymusowego
doprowadzenia przez Policję uczestnika na rozprawę oraz na badania. Komisja nie ma
wpływu na czas rozpatrzenia sprawy przez sąd. Ten etap postępowania odbywa się już bez
udziału członków GKRPA.
Sąd może na podstawie zebranym dowodów wydać następujące orzeczenie:
- oddalić wniosek, gdy osoba nie jest uzależniona,
- orzec obowiązek leczenia odwykowego w niestacjonarnym zakładzie leczniczym (w poradni) lub w zakładzie stacjonarnym (szpital).
Postępowanie przed sądem jest dla osoby uzależnionej bezpłatne, koszty ponosi gmina.
Sąd orzeka o obowiązku leczenia odwykowego w formie postanowienia, od którego przysługuje apelacja. Sądowy obowiązek poddania się leczeniu odwykowemu trwa tak długo, jak tego wymaga cel leczenia, nie dłużej jednak niż dwa lata od uprawomocnienia się orzeczenia sądu. Na czas trwania obowiązku leczenia sąd może ustanowić nadzór kuratora.
Ponadto w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii czynny jest Gminny Punkt Konsultacyjny,
którego siedziba znajduje się Ośrodku Zdrowia w Korczynie, ul. Parkowa 8, w sali nr 7.
Zakres oferowanej pomocy:
- poradnictwo i konsultacje indywidualne dla osób uzależnionych od alkoholu,
- poradnictwo i konsultacje indywidualne dla osób współuzależnionych,
- poradnictwo i konsultacje dla ofiar przemocy w rodzinie,
- udzielanie wsparcia osobom po zakończonym leczeniu odwykowym.
